مراحل راه اندازی استارتاپ
استارتاپهای زیادی روزانه شکل میگیرند. تیمهای بزرگ و کوچک شروع به کار میکنند. بعضی از آنها موفق میشوند، بعضی هم نه. یکی از اصلیترین مواردی که در راهاندازی یک استارتاپ باید توجه زیادی به آن داشته باشیم، مراحلی است که باید طی شوند تا یک استارتاپ پا بگیرد و شروع به کار کند. اگر این مراحل به درستی و با اصول پیش برود مطمئنا ادامه مسیر هم راحتتر میشود.
اکثر استارتاپهایی که موفق میشوند، این مراحل را واو به واو پیش میبرند. مرحله به مرحلهی آن فکرشده و هدفمند است و باید بدانید که راهاندازی یک استارتاپ به همین سادگیها نیست. این مراحل برای کسانی که دوست دارند یک استارتاپر موفق شوند در ادامه آورده شده است.
-
ایده اولیه
ایده اولیه بسیار مهم است. قرار نیست این ایده حتما خاص و یونیک باشد، یا اینکه به فکر هیچکس نرسیده باشد. قرار نیست صبح زود از خواب بیدار شوید و ایده ساخت فیسبوک به ذهنتان بیاید. گاهی ایدههای ساده نتایج قدرتمندتری دارند. اما بدون ایده عملا کاری انجام نمیشود. تا زمانی که یک موقعیت، یک وضعیت یا یک مسیر اولیه نداشته باشید نمیتوانید به جلو حرکت کنید.
نیازهای مردم و جامعه در اولویت قرار دارند. ایدهها باید مبتنی بر نیازها باشند. در حقیقت کار استارتاپ این است که بخشی از نیازهای جامعه را برآورده کند. مشکلات افراد را حل کند و مواردی از این دست. ایدهای که دارید باید این المان مهم را داشته باشد. ست گادین یکی از بزرگترین مارکترها میگوید: ایده استارتاپ در حقیقت مزیتی است که شما برای مردم دارید. این مزیت میتواند به مردم کمک کند و شما در ازای این خدمت یا سرویس هزینه دریافت میکنید.
ایده اولیه نیاز به دوام هم دارد. ایده شما باید هم برای زمان جنگ باشد و هم زمان صلح، در هر شرایطی باید منعطف باشد. باید بلندمدت باشد. معتبر بودن ایده هم بسیار مهم است. باید بتوانید از ایده خود دفاع کنید. باید دلایل قانعکنندهای برای اثرگذاری ایدهی خود داشته باشید. اگر ایده شما ویژگیهای بالا را دارد پس شما آمادهاید تا آن را عملی کنید. در حقیقت آمادهاید تا به ایده خود مسیر بدهید و آن را پیاده کنید. حالا سراغ مرحلهی دوم بروید.
-
تحقیقات بازار
بازار مهم است. تا زمانی که مطمئن نشوید مشتری احتمالی دارید، راه اندازی استارتاپ کار اشتباهی است. اگر مشتری نداشته باشید عملا نمیتوانید ادامه بدهید. دومین مرحله تحقیق کردن در مورد بازار و مارکت است. این تحقیق شامل موارد زیر میشود:
- مشتریان شما چه کسانی هستند؟ به طور مثال اگر یک استارتاپ در حوزه کمک به افراد توانیاب هستید باید بدانید که تمام مردم مشتریان شما نیستند. تنها افراد توانیاب میتوانند از خدمات شما استفاده کنند.
- رقبای شما چه کسانی هستند؟ حتی اگر ایده شما یونیک باشد هم همچنان رقبایی خواهید داشت. رقبایی که هدفشان دقیقا هدف شما نیست و شاید حتی محصولات و خدماتشان هم مشابه شما نباشد و حتی خیلی ضعیفتر باشند اما همچنان سهمی از بازار را در اختیار دارند و باید با آنها رقابت کنید.
- چقدر پتانسیل دارید؟ محصول شما چقدر با نیازهای افراد همخوانی دارد؟ آیا مزیتهای محصول شما میتواند افراد را قانع کند تا از شما خرید کنند؟
در مرحله بعدی خودتان را جای مشتری و مصرفکننده احتمالی قرار دهید و ببینید که چه نیازهایی دارند و کجا و از چه راهی میتوانید مشکلاتشان را حل کنید. به این هم فکر کنید که کجا میتوانید به این مشتریان دسترسی داشته باشید.
-
سرعت عمل
اگر یک ایده دارید و میدانید که در حال حاضر میتواند به کار بیاید و بازار هم آمادگی آن را دارد بهتر است سرعت عمل داشته باشید. هر چقدر دیرتر اقدام کنید کار شما در رقابت و همچنین ورود به بازار سختتر میشود. عجله نکنید. منظور ما از سرعت عمل عجله نیست. اما سعی کنید مراحل بعدی را با سرعت بیشتری جلو ببرید.
-
بیزینس پلن و اعتبارسنجی
بیزنس پلن بسیار مهم است. اگر خودتان تخصصی در این زمینه ندارید میتوانید با یک مشاور کسب و کار در ارتباط باشید تا بیزینس پلن خود را تعیین کنید. آمارها نشان میدهد که استارتاپهایی که با بیزینس پلن شروع میکنند، شانس بیشتری برای رشد دارند و شانسی دو برابر و حتی بیشتر در جذب سرمایه دارند.
بیزنس پلن مسیر درآمدی شما را نشان میدهد. آینده کمپانی را نشان میدهد. چقدر سرمایه نیاز دارید و چقدر منابع؟ با یک بیزنس پلن مدیریت کسب و کار راحتتر انجام میشود و برنامهریزیهای منظم و هدفمندی اجرا میشوند که مسیر استارتاپ را هموارتر میکنند.
-
جذب تیم
این مرحله بسیار مهمی است. تیم و افراد و تخصصشان سرمایهی اولیه شما هستند. باید این سرمایه را به دقت انتخاب کنید. کار استارتاپی برای اعضای تیم در مرحلهی اولیه پولی ندارد. اما روحیه تیمی و تخصص حرف اول را در رشد استارتاپها میزند.
آماری که شتابدهندهها از استارتاپهای شکست خورده ارائه دادهاند نشان میدهد که یکی از دلایل اصلی شکست استارتاپها ضعف تیمی بوده است. در مرحلهی اول باید بدانید به چه کسانی نیاز دارید. بخش تولید و مارکتینگ و تکنولوژی را باید تشکیل دهید. متخصصین را باید جمع کنید. میدانید که در ابتدای کار جذب متخصصین کارآزموده سخت و حتی نشدنی است. البته یک مذاکره مثمرثمر میتواند نتیجهی خوبی داشته باشد. افراد زیادی هستند که دوست دارند در یک فضای استارتاپی کار کنند. اگر نمیتوانید متخصصین کارآزموده جذب کنید افرادی را جذب کنید که به دنبال یادگیری هستند. راکد نیستند و فعالیت زیادی دارند. افرادی که تحقیق میکنند، یاد میگیرند و فعال هستند، عمدتا راهکارها و ایدههای جدیدی دارند که مسیرهای تازهای را روی شما باز میکند.
-
یک محصول یا خدمت اولیه
اینجا بستگی نوع خدمت و محصول شما دارد. اگر با سرمایه و منابع محدود فعلی میتوانید سرویس یا محصول خود را عرضه کنید این کار را انجام بدهید. اما اگر به سرمایه نیاز دارید مراجعه به شتابدهندهها و ارائهی طرح و جذب سرمایهی فاز یک، گزینهی بهتری است. معمولا خدمات آنلاین در محصول اولیه نیازی به شتابدهنده ندارند. یک وبسایت یا یک محصول آنلاین با تخصص و سرمایه انسانی میتواند در مسیر اولیه قرار بگیرد. اما مثلا یک استارتاپ در حوزهی محصولات پزشکی احتمالا برای تولید محصول اولیه به سرمایه و کارگاه و … نیاز داشته باشد و اگر سرمایهای محدود داشته باشید نمیتوانید آن را جلو ببرید پس یک شتابدهنده میتواند در اینجا طرح اولیهی شما را به ثمر بنشاند.
-
جذب سرمایه
رشد کسب و کار نیاز به تزریق سرمایه دارد. گسترش بازار، تبلیغات، مارکتینگ و … نیاز به تزریق سرمایه دارد. اگر محصول اولیهی شما موفقیتآمیز باشد احتمالا جذب سرمایه برای رشد کسب و کار بسیار بالاست. جذب سرمایهی فاز ۲ ، برای رشد کسب و کار استفاده میشود. صندوقهای ریسکپذیر و یا افراد سرمایهگذار به صورت شخصی گزینههای خوبی برای ادامهی مسیر هستند. اینجا کار کمی سختتر است. باید با فنون مذاکره آشنا باشید. بیزینس پلن و برنامههای جاری و آیندهی خود را ارائه کنید تا بتوانید سرمایهگذار را قانع کنید.
-
ادامه، ادامه، ادامه
ادامه دادن مسیر بسیار مهم است. هر کسب و کار و استارتاپی بسته به نوع کارکردش و نوع خدماتش مسیر مجزایی را در پیش دارد. هیچ دو استارتاپی یک مسیر مشابه در پیش ندارند. هر کدام ایدهها و راهحلهای خودشان را دارند. نباید ناامید شوید. اگر یک بار یا دو بار در جذب سرمایه ناموفق بودهاید بار سوم را هم امتحان کنید. راههای دیگر را هم امتحان کنید. این سماجت و پشتکار شما در ادامهی مسیر رمز موفقیت شماست.